De valkuil bij zelfbeoordelingsinstrumenten

Een vriendin van mij is altijd heel goed in het invullen van zelfbeoordelingsvragenlijsten. Daarmee bedoel ik dat ze een natuurtalent is in het beïnvloeden van de uitkomsten. Natuurlijk in een voor haar rooskleurige richting. Hoewel psychologen hun best doen om deze sociaal wenselijkheid ‘eruit te filteren’, houd je testmanipulatie nooit 100% tegen. Dat dacht ik … tot ik in 2006 in aanraking kwam met de Birkman Methode. Ik was compleet verrast door de doordachtheid waarmee dit instrument is ontwikkeld.

Haal je kwaliteiten uit de coulissen

Wat verder weinig mensen weten is dat de Birkman Methode het enige instrument is dat je inzicht geeft in wat een goede (werk)omgeving is voor jou. Het brengt in kaart welke relationele en psychologische factoren in de werkomgeving jouw specifieke kwaliteiten maximaal uit de verf laat komen. Vaak denken we dat onze sterke kanten zichtbaar zijn. Dat wij regelmatig werken vanuit onze kwaliteit. Gek genoeg blijkt dat niet zo te zijn.

Net als dat het ‘zonnige’ poppetje in een traditioneel weerhuisje slechts te zien is onder zonnige weersomstandigheden. Dit geldt ook voor het gemak waarmee we werken met onze kwaliteiten. Alleen als juist de voor jou specifieke omstandigheden in een werkomgeving aanwezig zijn, komen jouw kwaliteiten uit de coulissen tevoorschijn. Als voordeel kan jij, in tegenstelling tot het poppetje in het weerhuisje, wél je omgeving in positieve zin beïnvloeden. Birkman geeft hier concrete tips voor. De Birkman methode brengt in kaart welke omstandigheden juist voor jou relevant. Daarnaast laat de methode zien hoe je hier zelf op kunt sturen.

Behandel een ander anders dan jezelf

Een gouden regel is hierbij dat iedereen andere ‘triggers’ uit de omgeving nodig heeft om zijn of haar kwaliteiten te laten zien. De tegelwijsheid ‘behandel iemand zoals jezelf wilt worden behandeld’ gaat daarom direct in rook op. Pas als je weet wat jezelf, of wat een ander specifiek nodig heeft, kan je daarvoor zorgen.

Een gesprek dat jou zou motiveren kan voor iemand anders juist demotiverend zijn. De Birkman geeft dit verschil in denkwijze en behoefte heel precies weer. Het maakt je als leider bewust welke insteek je kan kiezen om juist motivatie in iemand aan te wakkeren. Vanwege deze reden is deze methode ook een graag geziene gast in het verbeteren van de aansturing van en samenwerking binnen teams. Je leert wat jouw teamleden nodig hebben. Juist om efficiënt en gemotiveerd samen te werken.

Een manager in één van mijn trainingen zei eens ‘ik zie nu pas dat ik niet goed zorg voor juist die specifieke aspecten die mijn kwaliteiten naar voren brengen’. Dan snijdt het mes aan twee kanten. Jij kan niet het beste van jezelf laten zien en je collega’s werken met iemand die minder effectief werkt dan zou kunnen, zonde. Deze manager had dus veel meer in zijn mars dan dat hij liet zien.

De vriendin waarover ik net sprak heeft na dit verhaal enigszins koudwatervrees gekregen. Geheel onterecht vind ik, want Birkman is een heel positief instrument. Het laat zien dat iedereen heel specifieke kwaliteiten heeft, mits je zelf zorgt voor de voorwaarden waaronder jouw kwaliteiten tot ontplooiing komen.

Dit is slechts een deel van wat Birkman jou laat zien. In het leiderschapsprogramma van Exploring leadership ontdek je hoe je met deze krachtige methode jouw kwaliteiten optimaal ontwikkelt.
 
Meer weten? Neem contact op
noa@ottervansaane.com
www.exploringleadership.eu
 
Noa van Saane
organisatiepsycholoog, trainer